Πυρπόληση και καταστροφή 11 χωριών και εκτέλεση από τα γερμανικά στρατεύματα κατοχής 352 Κρητών της Επαρχίας Βιάννου Ηρακλείου. Η πρόθεση των γερμανών να εκτελέσουν και άλλους 400 ομήρους ματαιώθηκε την τελευταία στιγμή μετά από επέμβαση του μετέπειτα Αρχιεπισκόπου Κρήτης Ευγένιου Ψαλιδάκη.
Πηγή: greeksurnames.blogspot.com
Εκτελέσεις στον Πεύκο: ξεκίνησαν από τις 12 Σεπτεμβρίου αμέσως μετά τη Μάχη στη Σύμη. Οι Γερμανοί που σώθηκαν από την επίθεση των ανταρτών, στην οπισθοχώρηση τους προς τον Πεύκο συνάντησαν και σκότωσαν τέσσερις άνδρες και έβαλαν φωτιά στα πρώτα σπίτια.
Όταν οι Γερμανοί ξαναπήγαν στο Πεύκο τις απογευματινέ ώρες στις 14 Σεπτεμβρίου, οι περισσότεροι άνδρες είχαν φύγει προς την περιοχή του Κόρνια αφού είχαν πληροφορηθεί τις εκτελέσεις στα γύρω χωριά. Βρήκαν μονάχα πέντε άντρες τους οποίους σκότωσαν επί τόπου.
Άγιος Βασίλειος: Μετά την εκτέλεση των κατοίκων στον Κρεββατά οι Γερμανοί μπήκαν στον Άγιο Βασίλειο και σκορπίστηκαν στους δρόμους βιαστικοί.
Τοποθέτησαν ένα πολυβόλο πάνω στη στέγη του οστεοφυλακίου στην Κάτω άκρη του χωριού και ένα άλλο δίπλα στον Άγιο Τρύφωνα στην πάνω άκρη. Άνοιγαν τις πόρτες των σπιτιών άρπαζαν τους άντρες που έβρισκαν. Εκτέλεσαν και έσφαξαν ορισμένους σε διάφορα σημεία. Οδήγησαν όσους είχαν συγκεντρωθεί στο καφενείο του Προέδρου μαζί και τον πρόεδρο και όσους βρήκαν στα σπίτια στην πάνω άκρη του χωριού κάτω από το σχολείο. Τους έστησαν στη γραμμή και τους εκτέλεσαν. Εκτελέστηκαν 31 άνδρες από ενώ διασώθηκαν τραυματισμένοι δύο άνδρες που κατάφεραν να ξεφύγουν τρέχοντας και τρεις ακόμη που καταπλακώθηκαν ζωντανοί ανάμεσα στους σκοτωμένους. Οι Γερμανοί αποχώρησαν αφήνοντας πίσω τους ξεκληρισμένες οικογένειες και ζωντανά θύματα. Οι γυναίκες θα θάψουν τους δικούς τους μεταφέροντάς τους πάνω σε τάβλες στα σπίτια και στο νεκροταφείο.
Οι συνήθειες των Γερμανών πριν λίγα χρόνια
Εκτελέσεις κατοίκων από το χωριό Καλάμι: Οι άνδρες του Καλαμίου είχαν οδηγηθεί στις 14 Σεπτεμβρίου 1943 στη Άνω Βιάννο όπου κρατήθηκαν όμηροι στο κτίριο του Γυμνασίου. Το χωριό είχε 4 θύματα που κατά τη διάρκεια της Κατοχής.
Κεφαλοβρύσι: Οι Γερμανοί με τα όπλα προτεταμένα μπήκαν, ύστερα από το μακελειό στα Αμιρά, στο Κεφαλοβρύσι, έκαναν έρευνα στα σπίτια και άρπαζαν τους άντρες που ήταν μέσα. Σκότωναν επί τόπου γέρους και αρρώστους που δεν μπορούσαν να βαδίσουν. Ανάμεσά τους ένα ανάπηρο άντρα με πατερίτσες που τον σκότωσαν στην αυλή του και ένα υπερήλικα 93 ετών με ξιφολόγχη πάνω στο κρεβάτι του και δύο ακόμη ηλικιωμένους. Οδήγησαν τους υπόλοιπους στη θέση «Καλύβα» δίπλα στο διδακτήριο του Δημοτικού Σχολείου και τους εκτέλεσαν ομαδικά 34 άνδρες και δύο γυναίκες. Τους εγκατέλειψαν εκεί και έφυγαν βιαστικά για να συνεχίσουν το μακάβριο έργο τους στον Κρεββατά. Οι Γερμανοί στο Κεφαλοβρυσι εκτέλεσαν 29 μέσα στο χωριό, 1 στον Πεύκο και 6 στην περιοχή της Λυγιάς.
Μια νέα τραγωδία εκτυλίχθηκε όταν οι γυναίκες έφτασαν στον τόπο της εκτέλεσης, Στη συνέχεια άρχισαν παρέες-παρέες να μεταφέρουν τους σκοτωμένους στο νεκροταφείο και άνοιξαν μόνες του τάφους και τους έθαψαν.
Όταν οι Γερμανοί πρωτοήλθαν στην Ελλάδα
Αμιρά: Οι Γερμανοί οδήγησαν τους άνδρες κατοίκους από τις γειτονιές των Αμιρών στον Κάτω οικισμό του χωριού τα Μελιανά. Εκτέλεσαν επί τόπου όσους αντιστάθηκαν ή δεν μπορούσαν να κινηθούν από ανημπόρια και έναν άρρωστο ηλικιωμένο άνδρα πάνω στο κρεβάτι του. Οι συλληφθέντες ξεπέρασαν τους εκατό. Οι Γερμανοί χώρισαν τους συγκεντρωμένους σε ομάδες των είκοσι-τριάντα ατόμων. Πήραν την πρώτη ομάδα και σε λίγο ακούστηκαν πυροβολισμού από τη θέση Αμπέλια στο σημείο μιας πεζούλας. Ακολούθησε η δεύτερη ομάδα που αντίκρισε όταν έφτασε στο σημείο τα στημένα πολυβόλα και το σωρό των εκτελεσμένων της πρώτης ομάδας. Ακολούθησαν και οι άλλες ομάδες των αντρών που εκτελέστηκαν στο ίδιο σημείο. Οι Γερμανοί αποχώρησαν αφού πρώτα τους έδωσαν τη χαριστική βολή. Εκτέλεσαν συνολικά 114 άνδρες του χωριού ηλικίας από 16-60 χρόνων.
Οι γυναίκες κατέβηκαν από τα Αμιρά και έφτασαν στον τόπο της εκτέλεσης. Ακολούθησαν σκηνές αλλοφροσύνης. Ανάμεσα στους εκτελεσμένους αρκετοί τραυματίες, που μεταφέρθηκαν τις επόμενες ημέρες στο Ηράκλειο και επέζησαν αλλά οι περισσότεροι από αυτούς με μεγάλη αναπηρία. Οι γυναίκες μετέφεραν τους νεκρούς στο χωριό, στις αυλές και το νεκροταφείο. Τα μνήματα δεν τους χωρούσαν και άνοιξαν καινούργιους λάκκους στα γύρω χωράφια.
Οι Γερμανικές ...ιδιαιτερότητες και συνήθειες
Βαχός: Οι Γερμανοί κύκλωσαν το Βαχό και συνέλαβαν όσους κατοίκους βρήκαν και τους οδήγησαν σε χείμαρρο στην ανατολική είσοδο του κάτω οικισμού του Βαχού. Άφησαν εκεί τα γυναικόπαιδα και πήραν του άντρες. Οδήγησαν τους άντρες στην πεζούλα του Πέτρου, κοντά στην Εκκλησία του Αφέντη-Χρηστού, τους έστησαν στη σειρά στον τοίχο και τους εκτέλεσαν. Φεύγοντας συνάντησαν στην πόρτα της εκκλησίας έναν ακόμη κάτοικο και τον εκτέλεσαν επί τόπου. Κινήθηκαν προς το επάνω χωριό, από σπίτι σε σπίτι αρπάζοντας τους άντρες τους οποίους συγκέντρωσαν στο επάνω μέρος του χωριού. Οδήγησαν τους συγκεντρωμένους στο δρόμο προς τα Αμιρά, όπου δίπλα σε ένα ρυάκι τους έστησαν στη γραμμή και τους εκτέλεσαν.
Οι γυναίκες έτρεξαν στον τόπο των εκτελέσεων. Ανάμεσα στους νεκρούς της εκκλησίας δύο τραυματίες. Ένα άλλος άνδρας τραυματισμένος είχε τη δύναμη να κινηθεί προς το σπίτι του. Στην άλλη ομάδα των εκτελεσμένων υπήρχαν δύο ακόμη τραυματίες που πέθαναν τις επόμενες μέρες. Με ξινάρια άρχισαν να σκάβουν λάκκους στην εκκλησία του Αφέντη Χρηστού, δίπλα στα κυπαρίσσια. Εκεί έθαψαν 19 άτομα. Την επομένη έθαψαν εκεί και τον παπά του χωριού που τον σκότωσαν οι Γερμανοί στον Κρεβαττά και ακόμη έναν άνδρα που εκτέλεσαν στη Γρα-Λυγιά. Στο ίδιο σημείο θάφτηκαν και οι δύο τραυματίες που πέθαναν τις επόμενες ημέρες.
Άνω Βιάννος: Στις 14 Σεπτεμβρίου, εορτή του τιμίου Σταυρού, οι Γερμανοί κύκλωσαν το χωριό Άνω Βιάννος και με τη βία οδήγησαν τους κατοίκους στην πλατεία. Πολλοί λίγοι κατάφεραν να διαφύγουν. Ενώ ελάχιστοι ήταν εκείνοι που είχαν διανυκτερεύσει έξω από το χωριό ύστερα από την ανακοίνωση της προηγούμενης ημέρας που υποχρέωσαν τον Πρόεδρο να κάνει γνωστή σε όλους τους κατοίκους πως δεν θα πειράξουν όσους βρουν στα σπίτια τους. Πυκνοί πυροβολισμοί έπεσαν από τον Κουλέ και την Καβαλαρά. Σκότωσαν μια ηλικιωμένη άρρωστη από ημιπληγία γυναίκα και ένα 15χρονο νεαρό την ώρα που προσπαθούσε να διαφύγει από το χωριό.
Στην πλατεία χώρισαν τις γυναίκες και τα μικρά παιδιά. Όλους τους άλλους τους οδήγησαν στο Γυμνάσιο, όπου βρίσκονταν από την προηγούμενη οι συλληφθέντες από το Καλάμι.
Την επομένη 15 Σεπτεμβρίου έδιωξαν από το Γυμνάσιο τους πολύ ηλικιωμένους πάνω από 60 ετών, εκτός από έναν και κράτησαν τους υπόλοιπους με σκοπό να τους εκτελέσουν. Τις απογευματινές ώρες οδήγησαν τους κρατούμενους στην αριστερή πλευρά του προαυλίου του σχολείου και έστησαν ένα πολυβόλο.
Οι Γερμανοί δεν έκαναν ποτέ διακρίσεις, σκοτώναν από μωρά παιδιά και γυυναίκες μέχρι ιερείς και υπερήλικες
Συνοπτικά: Συλλήψεις στην Άνω Βιάννο και μεταφορά των συλληφθέντων στο γυμνάσιο. Εκτελέσεις στην Άνω Βιάννο (2), Βαχό (22), Αμιρά (114), Κεφαλοβρύση (36), Κρεββατά (21), Άγιο Βασίλειο (33), Πεύκο (16, από 12 έως 17/9), Κάτω Σύμη (22, στις 14 και 16/9), Συκολόγος (1). Πυρπολείται ο Πεύκος.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου